Phối hợp và phát hiện xung đột trong BIM

Hành trình phối hợp và phát hiện xung đột (Clash Detection)

Hãy tưởng tượng bạn là một nhà thầu đang bước vào một dự án xây dựng lớn. Điều đầu tiên bạn làm không phải là đưa công nhân ra hiện trường, mà là mở phần mềm BIM lên. Vì sao? Vì thứ mà bạn tin tưởng nhất không phải là cảm tính, mà là phối hợp 3D – công cụ mà các nhà thầu dày dạn kinh nghiệm đều yêu thích. Thực tế, chính khả năng phối hợp 3D đã khiến nhiều người chọn BIM ngay từ những bước đầu.

Bạn sử dụng phần mềm phát hiện xung đột để so sánh các mô hình 3D của các hệ thống tòa nhà – từ kiến trúc, kết cấu đến MEP. Mục tiêu rất rõ ràng: phát hiện xung đột trước khi mọi thứ được lắp đặt ngoài công trường. Một xung đột nhỏ trong bản vẽ có thể là một cơn ác mộng ngoài thực tế. Nhưng với BIM, bạn có thể phát hiện và xử lý chúng ngay trên màn hình.

Khi phần mềm phát hiện xung đột được sử dụng hiệu quả, bạn không chỉ thấy trước những va chạm mà còn hình dung được toàn bộ quá trình xây dựng. Điều này không chỉ nâng cao năng suất mà còn giảm chi phí, giảm yêu cầu thông tin (RFI) và hạn chế thay đổi đơn đặt hàng (change orders). Cuối cùng, bạn có được bản vẽ hoàn công chính xác hơn, và một quy trình thi công mượt mà hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, BIM không vận hành chỉ với một người. Tất cả các bên liên quan phải cùng tạo lập mô hình thiết kế. Nhưng thực tế thì sao? Vì ngành còn đang chuyển mình, không phải ai cũng làm tròn vai. Kết quả là nhà thầu – người đầu tiên hưởng lợi từ BIM – thường là người đảm nhận luôn phần tạo mô hình 3D.

Vậy quy trình phối hợp bằng phát hiện xung đột diễn ra như thế nào?

BIM Manager sẽ thu thập các mô hình từ nền tảng BIM. Và lưu ý – chúng ta đang nói đến “mô hình” với nghĩa số nhiều: kiến trúc, kết cấu, MEP, dân dụng, v.v. Những mô hình này được đưa vào phần mềm phát hiện xung đột, nơi các quy tắc dung sai và khoảng hở được thiết lập. Sau đó? Chỉ cần nhấn một nút.

Giao diện người dùng của các phần mềm này khá trực quan. Ví dụ, với phần mềm Solibri Model Checker, bạn có thể mở, điều hướng tệp BIM, kiểm tra các vấn đề tiềm ẩn và gửi lại thông báo cho nhóm. Còn nếu bạn không làm một dự án lớn? Club BIM là một công cụ đơn giản và từng miễn phí. Tuy nhiên, như tui vẫn thường nói, “bạn nhận được những gì bạn phải trả” – nên hãy cân nhắc cả ưu và nhược điểm.

Khi bạn nhấn nút phát hiện xung đột, có thể sẽ có hàng trăm hoặc hàng ngàn xung đột xuất hiện. Tất cả cần được phân loại và phân công cho đúng người xử lý. Báo cáo xung đột có thể được chia sẻ dưới dạng PDF hoặc viewpoint trong phần mềm. Nhưng ngày nay, các nền tảng trực tuyến như BIMcollab hoặc BIM Track đang làm cho việc cộng tác trở nên dễ dàng hơn. Chúng giúp bạn quản lý tập trung tất cả các vấn đề, theo dõi tiến độ và tổng hợp báo cáo nhanh chóng.

Nhưng đừng quên – sức mạnh thật sự của BIM nằm ở sự phối hợp tổng thể: từ công nghệ (virtual collaboration), đến con người (human collaboration), và cuối cùng là mô hình 3D (3D coordination). Những cuộc họp phối hợp hàng tuần là xương sống để phát hiện và giải quyết vấn đề.

Thực tế, quá trình phát hiện xung đột thường được thực hiện từ giai đoạn thiết kế, trước khi bước vào giai đoạn phối hợp chính thức. Nó giúp nhóm tập trung hơn vào các phương pháp chế tạo và đảm bảo rằng, đến cuối giai đoạn thiết kế, mô hình kỹ thuật số bạn có trong tay sẽ là một nguyên mẫu không có lỗi – một “issue-free prototype” của toàn bộ dự án.