Giới thiệu về BIM
- Khi BIM Còn Là Một Điều Mới Mẻ
- Từ Bút Chì Đến Máy Tính: Một Cuộc Chuyển Đổi Không Thể Quay Lại
- BIM – Không Hề Mới, Nhưng Luôn Mới Với Nhiều Người
- BIM là Cách Chúng Ta Giao Tiếp
- Và Vì Sao Chúng Ta Cần BIM Ngay Bây Giờ?
Khi lần đầu tiên nghe đến từ viết tắt BIM, tui đang là một sinh viên ngành xây dựng và đang loay hoay tìm kiếm đề tài cho môn học. Như bao sinh viên khác, tui lao lên "google" tìm..gì đó.
Tui tìm được một video của HSD là “Ứng dụng BIM cho nhà thầu xây dựng”.
Nhóm tui chọn đề tài "Tiết kiệm chi phí cho nhà thầu xây dựng", tập trung vào vấn đề sử dụng BIM. Thật ra, lúc đó chẳng có nhiều tài liệu BIM để tham khảo — đặc biệt là bằng tiếng Việt — nhưng từ những gì lượm lặt được, tụi tui rút ra một kết luận gãy gọn: BIM giúp nhà thầu tiết kiệm chi phí, và khi bạn tiết kiệm cho chủ đầu tư, bạn cũng đang tăng lợi nhuận cho chính mình.
Khi BIM Còn Là Một Điều Mới Mẻ
Vào thời điểm đó, thông tin về BIM gần như không tồn tại ở Việt Nam. Không giáo trình, không tài liệu chính thống, thậm chí cũng chẳng có văn bản nào của Bộ Xây dựng đề cập. Nếu bạn biết đến BIM sớm hơn, nhiều khả năng là bạn tiếp cận nó thông qua tài liệu tiếng Anh — hoặc từ những người đi trước có dịp học hay làm việc ở nước ngoài.
Thế nên, việc tưởng rằng BIM là khái niệm mới cũng dễ hiểu thôi.
Nhưng rồi tui phát hiện ra một điều thú vị:
Thật ra, nghiên cứu về tối ưu hóa quy trình xây dựng đã có từ những năm 60 — và nó diễn ra ở cả Mỹ, Tây Âu, và cả các quốc gia thuộc khối Xô Viết.
Nghe có vẻ xa xôi và hàn lâm, nhưng chính những nghiên cứu đó là nền móng cho những gì chúng ta gọi là BIM ngày nay.
Và nếu bạn chưa biết, bản vẽ CAD đầu tiên ra đời từ năm 1982 — khá lâu rồi, phải không?
Từ Bút Chì Đến Máy Tính: Một Cuộc Chuyển Đổi Không Thể Quay Lại
Trong hàng thế kỷ, kiến trúc sư và kỹ sư đã vẽ tay — một kỹ năng đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ.
Khi CAD xuất hiện, đó thực sự là một cuộc cách mạng.
Bạn có thể tưởng tượng, có người đã phản đối CAD lúc nó mới ra đời, y như cách một số người bây giờ còn dè dặt với BIM.
Và đúng vậy, vẽ tay rất đẹp, thậm chí có phần nghệ thuật.
Nhưng quá chậm.
Và ai còn thời gian nữa chứ? Thời đại của email, dự án 6 tháng, timeline gấp gáp... Chúng ta cần thứ gì đó nhanh hơn, thông minh hơn.
BIM – Không Hề Mới, Nhưng Luôn Mới Với Nhiều Người
Bây giờ, hãy quay lại với chữ viết tắt: BIM – Building Information Modeling.
Thuật ngữ này được giới thiệu chính thức vào năm 1992.
Nhưng thời điểm đó, quy trình chưa đủ mạnh để triển khai đại trà. Cơ sở hạ tầng số, phần mềm, và cả tư duy làm việc vẫn chưa sẵn sàng.
Và rồi bây giờ, sau hơn 30 năm?
Chúng ta đang tiến rất gần đến một hình mẫu lý tưởng trong ngành:
Kỹ thuật tích hợp (integrated engineering) – nơi mọi bộ phận cùng hướng đến một mục tiêu, dưới sự dẫn dắt của một nhóm trung tâm hoặc một “nhạc trưởng” chung.
BIM là Cách Chúng Ta Giao Tiếp
BIM không đơn thuần là dựng mô hình.
Nó yêu cầu các bên trong dự án giao tiếp rõ ràng, chia sẻ dữ liệu một cách minh bạch, và làm việc trên cùng một nền tảng, bất kể đó là 2 công ty hay 50 công ty.
Họ có thể đến từ những lĩnh vực khác nhau, có văn hóa làm việc và tham vọng khác nhau. Nhưng BIM tạo ra một “ngôn ngữ chung” – thông qua Common Data Environment (môi trường dữ liệu chung) – để tất cả cùng nhìn về một bản vẽ, một timeline, một thực tế thi công.
Và Vì Sao Chúng Ta Cần BIM Ngay Bây Giờ?
Nếu nói về tuổi đời, BIM không hề mới.
Nhưng nếu nói về mức độ hiểu đúng và triển khai đúng, thì với nhiều người, nó vẫn còn rất mới.
May mắn là, trong 20 năm gần đây, nhiều quốc gia đã xây dựng các bộ tiêu chuẩn BIM riêng biệt — giúp việc áp dụng BIM ngày càng bài bản hơn, dễ nhân rộng hơn, và... bớt mơ hồ hơn.
Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng đó.
Bộ Xây dựng hiện đã chính thức đưa BIM vào tiêu chuẩn kỹ thuật — một dấu hiệu rõ ràng cho thấy:
BIM không chỉ là công cụ, mà là tương lai của ngành xây dựng.
Có thể BIM chưa phổ biến như CAD đã từng, nhưng thời gian sẽ thay đổi điều đó. Và nếu bạn đang đọc những dòng này, có lẽ bạn sẽ là một phần trong sự thay đổi đó.